Poszukując dalszych informacji o naszym świdnickim lotnisku trafiłem na interesujące dane zawarte w opracowaniach niemieckich historyków, tj:
- Militar Flugplatze im Deutshe Reich Stand 1939
- Zivil Flugplatze im Deutshe Reich Stand Juni 1939,
- kroniki H.Adlera dot. Schweidnitz
- a także na stronach Bundesarhiv i czeskich str. militarnych.
Okazało się, że w Świdnicy były dwa lotniska polowe:
Jedno na południowy zachód od miasta (dziś teren ogródków działkowych) kierunek od Słotwiny do Latawca zw. Notlandeplatz, pas startowy o wymiarach ok 640 x 455 metrów, wymienione w publikacji Militar Flugplatze im Deutshe Reich Stand 1939. Użytkowane od 1927r. jako lądowisko awaryjne i pole ćwiczebne wojsk lądowych, nie posiadało żadnej infrastruktury później planowane jako ew.lądowisko dla samolotów sanitarnych po dokończeniu budowy szpitala wojskowego (dziś szpital “Latawiec”).
Drugie lotnisko usytuowane niedaleko Pszenna tzw Schweidnitz Ost lub też Weizenrodau (50 51 N – 16 31 20 E) wybudowane ok. 1930 r. jako lotnisko sportowe, na nim odnotowano wydarzenia, np:
30.09.1933 – uroczyste otwarcie hangaru dla Ortsgruppe Schweidnitz.
28.7.- 07.08.1936 Rajd przez Niemcy 86 samolotów w sportowych z międzylądowaniem w Schweidnitz.
25.7.1938 lądowanie 51 samolotów sportowych przed zlotem gwiaździstym we Wrocławiu.
14.8.1938 Wypadek szybownika Karla Hartrumpfa na ulicy Strehlener, który zginął w katastrofie swojego szybowca koło RAW (dzisiaj ŚFUP).
7.3.-17.3.1939 Lufthansa zorganizowała loty wycieczkowe (po ok. 10 min) samolotem Junkers F.13 dla mieszkańców miasta szczególnie uczniów i studentów.
Lotnisko zostało rozbudowane (pas start.730 x 1280 metrów) i od 1937r użytkowane przez Luftwaffe do celów szkoleniowych i bojowych:
- (1933-1945) dla szybowców Ortsgruppe Schweidnitz [Aviator HJ – szkółka HitlerJugend] – do holowania używano wyciągarek i różnych samolotów szkolnych m/in.: He-72,Bu-131,Fi-156 a w okresie wojny też czeskich E-39 i francuskiego MS-230.
- (1939-1945) jedn.szkolna NSKF6 Breslau – okresowo samoloty He-72, Fw-44, Bu-131 i 181, Ar-96, Kl-35, Go-145.
- (1938) jedn.operacyjna III/JG 234 – samoloty Bf-109B,D,He-51 oraz Ar-68.
- (1939) jedn.rozpoznania Werkusta 76 (Wettererkundungsstaffel 76 Wein-Aspern.) – samoloty He-111F, Do-17E, FW-58, niektóre jej samoloty okresowo stacjonowały do 1944r.
- (Sep 1939) jedn.rozpoznania 3.(F)/Aufkl.Gr.123 później Gr.23 (Aufklärungsgruppe) – samoloty Do-17Pi Hs-126.
- (1943-1944) Fl 282 Kdo.d.3./Bordfliegergruppe 196 (obsługa lotnicza wytwórni śmigłowców Flettnera)
- (1944-1945) jedn. bliskiego rozpoznania Stab,1./NAGr.15 (Nahaufklärungsgruppe) Hs-126, Fw-189
- (Mar-Maj 1945) jedn.szturmowa II./SG 77 (Schlachtgeschwader)- samoloty Fw-190G/F
- (Mar 1945) jedn.bliskiego wsparcia 10.(Pz.)/SG 9 (Pz.Schlachtgeschwader) – samoloty Hs-129
- (Mar 1945) jedn.nocnych szturmowców 3./NSGr. 4 (Nachtschlachtgruppe) Ju-87G-2
- (Mar-Maj 1945) jedn.myśliwska I., III./JG 52 (Jagdgeschwader) Bf-109G/K !- tu stacjonował największy as luftwaffe – Erich “Bubi” Hartmann – pilot, który zestrzelił najwięcej samolotów w II wojnie światowej [352 zwycięstwa]
- (Apr-Maj 1945) eskadra bliskiego rozpoznania Nahaufkl.St. 11./12 (Nahaufklärungstaffel) – samoloty Fw-189 Rama
Uzupełnieniem do w/w pozycji są fotografie w >> GALERII<<
Ponadto w międzyczasie lądowało na nim wiele innych samolotów w różnych celach, ale o tym w następnej części. W związku z wytwórnią śmigłowców w 1944r. zwiadowczy samolot amerykański zrobił bardzo dokładne zdjęcia z wysokości ok. 10 km na podstawie których powstał plan lotniska.
Lotnisko, mimo że trawiaste posiadało infrastrukturę. W północnej części duży hangar oraz zaplecze techniczne (warsztaty naprawcze-na zdj.widoczny barak) i zatokę do tankowania, budynek administracyjny z niską wieżą kontrolną, usytuowanie N-S(dzisiaj teren fabryki domów), w południowej części [dzisiaj teren osiedla Zarzecze, przed ul.Kopernika] znajdowały się małe koszary składające się z baraków mieszkalnych i technicznych gdzie stacjonowała jednostka naziemna pomocnicza (Arbeitsplatz LKS5 Breslau-Schöngarten -1939-45). Na początku 1945r przed przyjęciem jednostek liniowych wybudowano dodatkowe stanowiska schronowe dla samolotów (obwałowania ziemne). W maju 1945r. kiedy wycofywały się jednostki niemieckie cała infrastruktura została wysadzona w powietrze.
Okres powojenny – w następnej części.
na podstawie w/w opracowań -zdjęcia ze zbiorów prywatnych.
Jeżeli możesz wzbogacić tą historię napisz do nas – kontakt IPMS Świdnica